هوش هیجانی و یا عاطفی چیست؟ اهمیت توجه به هوش عاطفی چیست؟ نشانه های هوش هیجانی را چگونه می توان تشخیص داد؟
در سال 1995 دانیل گولمن، روانشناس و روزنامه نگار Science کتابی را منتشر کرد که بیشتر جهان را با مفهوم هوش هیجانی و یا همان هوش عاطفی آشنا کرد. این ایده که توانایی درک و مدیریت احساسات به چه میزان می تواند موفقیت ما را در زندگی افزایش دهد به سرعت مورد توجه قرار گرفت و به شدت در حال فراگیر شدن است.
اما اینکه هوش احساسی چیست و چگونه در زندگی روزمره ظاهر می شود؟
در این پست تلاش کرده ایم نشان دهیم که چگونه هوش هیجانی در دنیای واقعی نمود بیرونی پیدا می کند.
- در مورد احساسات فکر کنید.
هوش عاطفی با آنچه که بعنوان خود آگاهی اجتماعی، توانایی شناخت احساسات ( و تاثیر آن ها) هم در خود شخص و دیگران است، آغاز می شوید.
این آگاهی ها با پاسخگویی به سوالاتی شروع می شود که از خودتان می پرسید مانند:
- نقاط قوت احساسات من چیست؟ نقاط ضعف من چیست؟
- خلق و خوی فعلی من چگونه افکار و تصمیم گیری های من را تحت تاثیر قرار می دهد؟
- چه اتفاقی می افتد وقتی که تحت تاثیر حرف ها و کارهایی که دیگران می گویند و انجام می دهند، قرار می گیرم؟
سوالاتی نظیر این موارد، حاصل بینش های ارزشمندی است که می تواند برای شما مفید باشد.
- مکث کنید.
مکث بعنوان یک عمل ساده به این منظور است که پیش از گفتن چیزی یا انجام دادن کاری خوب فکر کنید. این موضوع در ظاهر بسیار ساده بوده اما تمرین و انجام آن بسیار سخت است. این موضوع می تواند شما را از لحظات پرتنش و یا از دادن تعهدات سریع نجات دهد. به عبارت دیگر، این مکث کردن ها به شما کمک می کند تا از گرفتن تصمیمات دائمی تحت تاثیر احساسات خود جلوگیری کنید.
- تلاش کنید افکار خود را کنترل کنید.
این کار برای زمانی می باشد که قدرت کافی برای کنترل احساسات خود در لحظه ای که تجربه ای را از سر می گذرانید، ندارید. در این لحظات تمرکز بر افکارتان می تواند باعث شود تا واکنش احساس مناسبی را بروز دهید. (مثال معروفی که دراین موارد ذکر می شود این است که شاید نتوانید از فرود یک پرنده بر روی سرتان جلوگیری کنید، اما می توانید بواسطه ساختن یک لانه از او مراقبت کنید!) با تلاش برای کنترل افکار و اندیشه های خود، در برابر تبدیل شدن به برده احساساتتان مقاومت کرده و به خودتان این اجازه را می دهید که به نحوی هماهنگ با اهداف و ارزش هایتان زندگی کنید.
- از انتقادها سود ببرید.
هیچکس از بازخوردهای منفی لذت نمی برد. اما به خوبی می دانید که انتقاد فرصتی است برای یادگیری، حتی اگر به بهترین شکلش انتقال داده نشود. حتی زمانیکه می دانید این انتقادها بسیار بی اساس می باشند، به شما این فرصت را می دهد که بدانید دیگران چگونه فکر می کنند. وقتی بازخورد منفی دریافت می کنید، جلوی احساسات خود را برای بررسی و پرسیدن این پرسش که “چگونه می توانم این مورد را بهبود بخشم؟” می گیرید.
- حقایق را نشان دهید.
صداقت به معنی به اشتراک گذاری همه چیز در مورد خودتان برای همه و در تمام اوقات نیست. این بدان معناست که شما چه منظوری دارید، و هدف اصلی آنچه که در احساسات و افکارتان وجود دارد را در اختیار دیگران می گذارید. در نتیجه با اینکار می توانید ارزش ها و اصول خود را نسبت به هرچیز دیگری در اولویت قرار دهید. البته این را هم می دانید که برای همه مهم نیست که بدانند شما می خواهید چه احساسات و افکاری را به اشتراک بگذارید. اما افرادی هستند که این موضوع می تواند برایشان مهم باشد.
- همدلی را نشان دهید.
توانایی در نشان دادن همدلی، که شامل درک اندیشه ها و احساسات دیگران است، به شما در برقراری ارتباط با دیگران کمک می کند. در واقع به جای برچسب زدن به دیگران و قضاوت کردن آن ها، به سختی تلاش می کنید تا بسیاری از چیزها را به چشم خود ببینید. همدلی لزوما به معنی موافقت با دیدگاه فکری دیگران نیست. در عوض، تلاشی برای درک کردن است که به شما اجازه می دهد ارتباط عمیق تری را برقرار نمایید.
- دیگران را ستایش کنید.
همه انسان ها به دنبال قدردانی و تقدیر شدن می باشند. هنگامی که دیگران را ستایش می کنید، حس خشنودی را در آن ها برآورده کرده و می توانید حس اعتماد را نیز تقویت کنید. این اتفاق زمانی رخ می دهد که شما تنها بر روی خوبی های دیگران متمرکز می شوید. سپس با به اشتراک گذاشتن این درکی که از آن ها دارید برای افراد الهام بخش می شوید تا تلاش کنند بهترین خود را نشان دهند.
- بازخوردها را با رویکرد مثبت انتقال دهید.
بازخورد منفی پتانسیل زیادی را در آسیب رساندن به احساسات دیگران دارد. درک این موضوع که انتقاد را به شکل سازنده آن برگردانید، باعث می شود تا دریافت کننده به جای درک منفی از آن، این انتقاد را مفید ببیند.
- عذر خواهی کنید.
عذرخواهی این قدرت و شجاعت را به شما می دهد تا توانایی گفتن اینکه پشیمان هستید را داشته باشید. انجام این کار نشان می دهد که شما انسان فروتنی هستید، خصوصیتی که به صورت طبیعی دیگران را به سوی شما جذب می کند. هوش عاطفی (هوش هیجانی) به شما کمک می کند تا متوجه شوید که عذرخواهی کردن همیشه به معنی اشتباه از سوی شما نیست. این بدان معنی است که ارزش گذاری برای رابطتان بیشتر از خودتان مهم است.
- ببخشید و فراموش کنید.
آمیخته کردن زندگی با خشم و حس نفرت و انتقام، مانند فرو کردن یک چاقو در زخم است. وقتی شخص جرم و خطای دیگران را همراه با زندگی خود پیش می برد، هرگز شانسی برای بهبودی به خودش نمی دهد. هنگامی که این توانایی را در خود ببینید که دیگران را ببخشید و اشتباهاتشان را فراموش کنید مانند این است که احساستان را از گروگان گرفته شدن به دست دیگران نجات می دهید. این کار به شما اجازه می دهد از قید و بند خودتان را رها کنید و به پیش بروید.
- تعهدات خود را حفظ کنید.
امروزه مردم عادت کرده اند زمانیکه فکر می کنند یک رابطه دوستانه می شود، توافقات و تعهدات خود را زیر پا بگذارند. اما هنگامیکه چه در رابطه با مسائل بزرگ و پر اهمیت و چه در خصوص موضوعات کوچک و پیش پا افتاده عادت کنید روی حرف خود بایستید، یک اعتبار قوی برای قابل اعتماد و اطینان بودن را در خود پرورش می دهید.
- به دیگران کمک کنید.
یکی از بزرگترین راه ها برای تاثیر مثبت بر احساسات، کمک کردن به دیگران است. اکثر مردم واقعا اهمیتی نمی دهند که شما از کجا فارغ التحصیل شده اید و یا حتی دست آوردهای قبلیتان چه بوده است. اما درمورد ساعاتی که می خواهید از برنامه خود خارج شوید تا به آن ها گوش کنید و کمکشان کنید نظر دیگری دارند.اگر این آمادگی را داشته باشید تا از حفاظی که برای خود ساخته اید خارج شوید و در کنار آن ها باشید و به حرفهایشان گوش کنید می توانید قابل اعتماد بودنتان را بهشان نشان دهید.
اقداماتی مانند این اعتماد را در دیگران ایجاد کرده و به دیگران القا می کند که می توانند روی شما و حرف هایتان حساب کنند.
- خود را از خرابکاری های احساسی حفظ کنید.
حتماً متوجه شده اید که هوش هیجانی (هوش عاطفی) دارای نقاط تاریک و ضعفی نیز می باشد. مانند زمانی که افراد تلاش می کنند تا با دستکاری احساسات دیگران، از آن برای پیش برد اهداف خودخواهانه شان استفاده کنند. به همین دلیل باید هوش احساسی خود را تقویت کنید تا در هنگام مواجهه با این شرایط بتوانید از خود نیز محافظت کنید.
منبع: وبلاگ سایت باغ آینه