یکی از بنیانهای شناخت سهراب سپهری، آشنایی با مفهومِ آشناییزدایی است. هدف از این نوشته آنست که شما با «آشناییزدایی» آشنا شوید و سپس در درس بعد بتوانیم به سراغ آشناییزدایی در شعر سهراب برویم و دنیای سهراب سپهری را عمیقتر بشناسیم.
آیا تا به حال دیدهاید در جایی فیلم سینمایی نذری بدهند؟
آیا تا به حال دیدهاید در مجلس ترحیم، برقصند؟
آیا تا به حال دیدهاید که در روز انتخابات سیاسی، نامزدها نخندند و در مصاحبهها، ایرادات خود را بگویند؟
آیا تا به حال دیدهاید که شخصی جوراب را بر سرش بپوشد و کلاه را بر پایش؟
آیا تا به حال دیدهاید که یک آهوی وحشی از خود بپرسد که رسالت من چیست؟
آیا تا به حال دیدهاید که سیاستمداری از پرسشهای انتقادی خوشحال شود؟
در جامعه و زندگی واقعی، هیچ انسانی این موارد بالا را ندیده است و با این صحنهها روبهرو نشده است یا اگر بخواهیم دقیقتر بگوییم؛ دیدن این صحنهها برای عموم افراد عجیب و نامعمول است.
به این نقاشی از سالوادور دالی نگاهی بیندازید:
آیا در زندگی خود مشابه این تصویر را در جایی دیدهاید؟ ساعت خمیده روی یک شاخه درخت؟
در دنیایی که تصمیم بر آنست که همهٔ غیرممکنها، ممکن شوند؛ شاید روزی این تصویر را نیز در واقعیت ببینیم و ساعتهای خمیده از شاخهٔ درختان آویزان باشند امّا در این لحظه که این محتوا آماده میشود؛ هیچ فردی در دنیا اعلام نکرده است که این نقاشی سالوادور دالی را در دنیای واقعی نیز دیده است.
نقش رستم در شاهنامه یا نقش مرد خفاشی در فیلم بتمن را نیز کسی در عالم واقع ندیده است امّا از دیدن هر دو که میتوانند عادتهای معمولی را بشکنند؛ لذت بردهایم.
آشناییزدایی چیست؟
ادبیات نیز مانند جامعه و زندگی واقعی است.
هنگام به کام
فرهنگدوست عزیز
عضویت در باغآینه، رایگان و سریع است و کافیست برای خودتان نام و رمز عبور تعیین کنید.
شما با عضویت در باغآینه، به بخشی از درسهای باغآینه دسترسی پیدا میکنید.
- برخی درسهای وزارت مطالعه ( * )
- برخی درسهای دمی پیش دانا ( * )
- برخی جلسات کتابخوانیها ( * ، * ، * )
- بسیاری از بخشهای موزهٔ انسانهای معمولی
- تمام بخشهای کافه پرسش
دوست عزیز؛
اگر با باغآینه آشنا نیستید و ترجیح میدهید درباره باغ بیشتر بدانید، میتوانید بخش درباره ما را مطالعه کنید یا به نظرات دانشجویان باغ، نگاهی بیندازید و دقیقتر به این پرسش فکر کنید که آیا باغآینه برای شما مناسب است یا نه؟
تمرین:
حالا شما چند مثال از آشناییزدایی -در هر حوزهای که علاقهمند هستید؛ از جمله ادبیات، فیلم، زندگی و ...- بزنید آنگاه ما میتوانیم به درسمان درباره سهراب سپهری ادامه دهیم.
مسیر پیشنهادی باغ آینه برای خواندن مطالب دمی پیش دانا | سهراب سپهری
- مقدمهای بر شناخت سهراب سپهری
- سخن آغازین درباره سهراب سپهری
- آشناییزدایی
- آشناییزدایی در شعر سهراب سپهری
- موتیف (Motif) در ادبیات و شعر سهراب
- زبانِ سهراب سپهری
- زندگی سهراب سپهری
- شعر «غربت» | سهراب سپهری
- شعر «نشانی» | سهراب سپهری
- صدای پای آب | بخش اوّل
- صدای پای آب | بخش دوم
- صدای پای آب | بخش سوم
- صدای پای آب | بخش چهارم
- صدای پای آب | بخش پنجم
- صدای پای آب | بخش ششم
- صدای پای آب | بخش هفتم
- صدای پای آب | بخش هشتم
- صدای پای آب | بخش نهم